بدرقه فرزندان روح‏الله

کنار مزار شهدای گمنام مدفون در مصلای نماز جمعه ايستاده‏ام و مشغول خواندن فاتحه هستم که پسر بچه‏ای مي‏آيد و در کنارم مي‏ايستد. نگاه کنجکاوانه‏ای به سنگ قبرها مي‏کند.

پس از چند لحظه مي‏پرسد "چرا اسم پدر همه‏شان روح‏الله است؟"

جواب مي‏دهم "روح‏الله اسم امام خميني است نه پدر واقعی آنها"

دوباره مي‏پرسد "مگه گمنام نيستند، پس چرا سن‏شان معلوم است؟"

جواب مي­‏دهم "از روی استخوان‏ها مي‏توان سن را تخمين زد"

بدون معطلی مي‏پرسد "از کجا معلوم که عراقی نباشند؟"

هرچه تلاش مي‏کنم پاسخی به ذهنم نمي‏رسد. خنده‏ام مي‏گيرد.

پيامک‏های بچه‏ها تا نيمه‏شب ادامه دارد. دعوت برای حضور در مراسم تدفين شهدا در دانشگاه مي‏کنند. يکشنبه عصر بيانيه انجمن اسلامی منتشر و در آن با تدفين شهدا مخالفت جدی شده است. خيلي‏ها مي‏ترسند که موقع مراسم حادثه‏ای رخ دهد. ولی من تقريبا مطمئنم که هيچ اتفاقی نمي‏افتد. فجايع غزه و هم‏زمانی مراسم با هشتم محرم امکان هرگونه حرکت اعتراضی را سلب مي‏کند.

وارد مسجد که مي‏شوم مرتضی را در گوشه غربی مسجد مي‏بينم. مي‏روم و سلام مي‏کنم و مشغول صحبت مي‏شويم. بعد از حدود نيم ساعت متوجه مي‏شوم کسانی که در اين گوشه جمع شده‏اند به عنوان انتظامات از قبرهای پيش‏کنده محافظت مي‏کنند و از هجوم جمعيت به سمت قبرها جلوگيری خواهند کرد. من هم با آنها همراه مي‏شوم.

مرتضی بالای قبر وسطی ايستاده است. قرار است تلقين بخواند. من هم مي‏آيم و کنار قبر سمت چپ مي‏ايستم. ابوالفضل شريعتمداری وارد قبر مي‏شود تا تلقين بخواند. تابوت‏ها را مي‏آورند و کنار قبرها مي‏گذارند. بي‏اختيار خم مي‏شوم و بر تابوت بوسه مي‏زنم. پرچم روی تابوت را کنار مي‏زنند. پيکرها را در مي‏آورند و روی دست‏ها مي‏گيرند. طول کفن به زحمت يک متر مي‏شود. ابوالفضل استخوان‏های کفن پيچ شده را از سمت پايين قبر داخل مي‏گذارد. بالای سرش ايستاده‏ام و نگاه مي‏کنم. از هر سو چفيه و تسبيح و جانماز مي‏دهند برای تبرک. هر چه مي‏دهند به ابوالفضل مي‏دهم و او هم در حاليکه با يک دست کفن را به نيابت از کتف نداشته تکان مي‏دهد تبرکي‏ها را به کفن مي‏کشد. آقای علم‏الهدی وسط ايستاده و با صدای بلند تلقين مي‏خواند و پنج نفری هم که داخل قبرها هستند تکرار مي‏کنند. صدايش در آن همهمه به زحمت شنيده مي‏شود. خواندن تلقين که تمام مي‏شود ابوالفضل سنگ لحد پايين قبر را مي‏گذارد. نصف قبر که پوشيده مي‏شود دلم طاقت نمي‏آورد. به ابوالفضل مي‏گويم که اجازه بده. سرم را داخل قبر مي‏کنم. هرچه تلاش مي‏کنم تا لبهايم را به کفن برسانم نمي‏شود، دستی مي‏کشم و بالا مي‏آيم. سنگ دوم هم گذاشته مي‏شود. سرم را بلند مي‏کنم. حال مرتضی منقلب است. باران اشک از صورتش جاری است. به نظرم ياد پدر برايش زنده شده. با دست روی قبر خاک مي‏ريزيم. روی قبرها پوشيده مي‏شود. سنگ‏های موقت را مي‏گذارند. روی همه‏شان نوشته شده فرزند روح‏الله.

حالا ديگر مراسم تقريبا به پايان رسيده. صدای اذان از مسجد به گوش مي‏رسد. مرتضی بالای سر قبرها نشسته و نگاه معناداری به آنها مي‏کند. سعی مي‏کنم به عمق نگاهش راه پيدا کنم؛ نمي‏توانم. مي‏روم و کنارش مي‏نشينم. حميدرضا هم مي‏آيد و کنارمان مي‏نشيند. دست‏هايم را که حالا ديگر گل‏های رويش خشک شده را در دست‏هايش مي‏گيرد. احساس شرم مي‏کنم.